Recensies




Door: Marieke Scheers, Hebban

Marja Visscher (1951) is schrijfster van historische romans. Ze kiest haar hoofdpersonages zorgvuldig. Vrouwen uit de vaderlandse geschiedenis die zelf geen grote bekendheid hebben gekregen, maar die wel de sterke vrouw achter bekende historische mannen waren. In De dame van het Voorhout staat Johanna van Coesvelt (1684-1768) centraal. Van dochter van een herbergier tot vrouw van raadspensionaris Van Slingelandt.

De zestienjarige Johanna is de dochter van de herbergier van In den Engel. Hij is geen prettig mens. Haar moeder Elske gaat gebukt onder de tirannie van haar man en haar vele zwangerschappen. Johanna besluit te vertrekken en wordt dienstbode op de herenboerderij Op den Olij. Ze wordt zeer gewaardeerd door eigenaar Herman op den Olij, maar ze moet waken voor de onberekenbare Harm die daar werkt en woont. Johanna raakt betrokken bij twee heftige gebeurtenissen die haar verdere leven zullen beïnvloeden. Ze vertrekt naar Middelburg om daar als dienstbode te gaan werken bij kunstenaar Philip van Dijk. Het is een mooie tijd, waarin ze hem bijstaat in zijn werk. Na hun verhuizing naar ‘s Gravenhage wordt Johanna hoofd huishouding in huize Aan de Boschkant en tevens vertrouwelinge van raadspensionaris Simon Van Slingelandt en zijn zieke vrouw Suzanna.

Het verhaal van Johanna is een combinatie van feit en fictie en beschrijft het leven van Johanna vanaf haar 16e tot haar dood op 84-jarige leeftijd. De schrijfster heeft zich hierbij moeten inleven in de vrouw om haar leven te kunnen reconstrueren. Ontbrekende stukken zijn mooi door Visscher ingevuld. Wat er waar is en wat niet wordt pas in het nawoord duidelijk, maar de kans is groot dat de lezer dan al op zoek is gegaan een bepaald schilderij van Philip van Dijk. Het leven van Johanna is dan ook neergezet als een geloofwaardig levensverhaal dat vanaf het begin boeiend en interessant is om te lezen.

Johanna maakt een grote persoonlijk groei door. Ze begint als onzeker maar dapper meisje aan haar eerste dienstje en ontpopt zich tot een geweldige hoofd huishouding in haar laatste betrekking. Dat ze niet dom is, blijkt als ze op het Voorhout de administratie doet, geld weet te besparen en de familie Van Slingelandt zo welvarend weet te houden. Daarbij heeft ze een vriendelijk karakter en is ze eerlijk en rechtvaardig. Het is als lezer heerlijk om de ontwikkeling van Johanna mee te maken. Per hoofdstuk wordt er een tijdsprong gemaakt, de ene keer een jaar, de andere keer meerdere jaren. Opvallend is dat Johanna haar geweten bij zich draagt in de vorm van een pop, Lijs. Dilemma’s worden beslecht door te ‘praten’ met de pop die staat voor haar geweten. Zo krijgen we als lezer op originele wijze mee wat er omgaat in het hoofd van Johanna.

Visscher heeft een fijne stijl van schrijven. Het is vlot en ze weet situaties goed te beschrijven. De dialogen zijn realistisch en passen bij de tijd waarin het speelt (eind 17e en begin 18e eeuw). Het tijdsbeeld is in het hele boek terug te vinden, is herkenbaar en klopt. Het is duidelijk dat er veel onderzoek aan vooraf is gegaan. De kleding, de huizen en de inrichtingen, het taalgebruik, omgangsnormen en benamingen van dingen zoals ze toen werden gebruikt zoals ‘het gemak’. Het zorgt allemaal voor de juiste sfeer en maakt het plaatje van deze historische roman compleet.

De dame van het Voorhout is het vijfde boek in Marja Visschers reeks van standalone historische romans over bijzondere vrouwen uit de Nederlandse geschiedenis. Het is een mooi uitgewerkt historisch verhaal en het is een plezier om te lezen. Met fijne personages en een goed geschetst beeld van het leven ‘op stand’ in Middelburg en Den Haag begin 18e eeuw is dit een uniek verhaal over de dochter van een herbergier die op eigen kracht weet op te klimmen tot dame van stand.  



In het jaar 1700 is Johanna van Coesveld zestien jaar. Ze is een harde werkster, wat ook wel nodig is in een gezin met vele kinderen en een moeder die nauwelijks in staat is om het huishouden draaiende te houden. Daarnaast helpt Johanna haar vader in zijn herberg en is zij ongewild regelmatig de oorzaak van ruzies en vechtpartijen tussen de mannen aldaar, die allemaal een oogje hebben op de mooie herbergiersdochter. Als haar vader daar genoeg van krijgt, stelt hij voor dat ze zich als dienstmeid aanbiedt bij de weduwnaar Herman Op den Olijdam. Johanna, die het thuis bijna niet uithoudt door de slechte sfeer en de uitzichtloze toekomst die haar te wachten staat, grijpt deze kans aan. Binnen een jaar heeft ze haar verwaarloosde nieuwe werkomgeving omgetoverd tot een goedlopend systeem waarin alles reilt en zeilt zoals het moet. Alleen de zoon van haar werkgever, Harm, maakt haar het leven behoorlijk zuur. En dan gebeurt er iets waardoor Johanna in een klap volwassen moet worden.
Johanna van Coesveld (1684-1768) heeft echt bestaan. Als meisje van eenvoudige afkomst trouwde zij uiteindelijk met de adellijke raadspensionaris Simon van Slingelandt en werd zij, tegen alle verwachtingen in, de grande dame van het Voorhout in ’s-Gravenhage. Johanna heeft bewezen dat iedereen door hard te werken zich op kan werken en logenstraft daarmee de uitspraak dat een dubbeltje nooit een kwartje kan worden.
Marja Visscher heeft zich grondig verdiept in de geschiedenis van het Voorhout en het leven van een arbeidersgezin in de 17e eeuw. Het vereist behoorlijk veel onderzoek om een tijdvak van lang geleden tot leven te brengen, maar dit is de auteur goed gelukt. Zij heeft dan ook de nodige ervaring met het schrijven van historische romans en blijft de kwaliteit daarin vasthouden. Met oog voor detail schetst zij een helder beeld van hoe Nederland destijds functioneerde, zowel praktisch als maatschappelijk gezien. En we kunnen opgelucht constateren dat de positie van de vrouw sindsdien in ieder geval behoorlijk verbeterd is.


In eenvoudige, beeldende taal neemt Marja Visscher je in De dame van het Voorhout mee naar vervlogen tijden en als lezer kun je je dan ook heerlijk verliezen in een totaal andere wereld. Dat je hierbij ook nog eens een gratis geschiedenisles aangeboden krijgt, is een bonus. Dit genre ligt de auteur goed en voor de lezer is dit een kans om op een buitengewoon aangename manier het Nederland van vroeger beter te leren kennen. 4 sterren voor dit mooie boek.

Carlita
Perfecte Buren


Tussen rang en stand

Vanaf pagina 1 tot de laatste pagina in één adem uitgelezen. Je waant je naast de hoofdrolspeelster, je loopt mee op de kermis, je reist mee van den Haag naar Heinenoord, je voelt de kou, de hitte en de liefde op elke pagina. Het verschil tussen rijkdom van de mensen aan het Voorhout en de armoede van Heinenoord is schrijnend. Regelmatig een traantje weggepinkt. 
Ik vind het een prachtig geschreven boek, het hof van Assendelft is voor mij nooit meer hetzelfde... het is een huis geworden met mensen van vlees en bloed. Dit boek is een aanwinst in de geschiedenis van de Hoeksche Waard.
Deze historische roman was vanaf de eerste bladzijde meeslepend. Een mooi verhaal, waarin de details prachtig werden beschreven. Een boek waaraan je begint en niet eerder rust voordat je het uit hebt. In één woord een aanrader!!
 
De Wolkenkijker

Een mooi en ontroerend stuk geschiedenis. Zo geschreven alsof de personen in het boek tot leven komen en je er zelf bij bent. Kon het boek bijna niet wegleggen. Op het laatst een traantje weggepinkt van ontroering
Het verhaal neemt je mee terug in de geschiedenis op een manier of je er zelf bij bent,
dit geldt overigens voor alle boeken van Marja Visscher. Prachtig!
 

Maannachten

'Maannachten' van Marja Visscher neemt je vanuit het perspectief van Joséphine Fesser mee in het leven van de schilder Johan Barthold Jongkind (1819-1891), voor wie zij al bij hun eerste ontmoeting een grote bewondering opvat. Jongkind was aan lagerwal geraakt en verbleef daarom tijdelijk in Nederland, maar zijn kunstenaarsvrienden hebben hem teruggehaald naar Parijs. Joséphine koopt een schilderij van hem en nodigt hem uit om bij haar te komen eten. Vanaf dat moment wijkt hij nauwelijks nog van haar zijde. 'Maannachten' is een intrigerend verhaal over leven voor de kunst en leven van de liefde.
Wat schreven de lezers en recensenten verder over Maannachten:
*Het boek is vlot en empatisch geschreven en biedt een interessant inkijkje in de kunstenaarswereld in Parijs aan het eind van de 19e eeuw. Jongkind ging om met bekende schilders zoals Monet en de schrijver Zola. De auteur heeft veel onderzoek gedaan en zich goed verdiept in de tijdgeest. 
*Marja Visscher schrijft hier een geromantiseerde biografie van Joséphine Fesser als muze, maecenas en moederlijke geliefde van de schilder Johan Jongkind. Dat is de notendop van de historische roman Maannachten. 
Al met al een prachtige en adembenemende liefdesgeschiedenis op de wijze waarop Marja Visscher deze beschreven heeft aan de hand van haar feitenonderzoek.
*‘Maannachten’ is een verhaal over een getroebleerd kunstschilder die aan de wieg van het Impressionisme heeft gestaan en de sterke vrouw die zijn rots in de branding was. Het verhaal neemt je mee naar het Parijs van halverwege de 19e eeuw, maar ook naar andere delen van Frankrijk, zoals Normandië, waar Jongkind graag kwam om er te schilderen. Het geeft een goed beeld van de normen en waarden in die tijd. Het boek beschrijft op een liefdevolle manier het niet al te gemakkelijke leven van J.B. Jongkind en Josephine Fesser. Het leest vlot en bezorgt je een paar heerlijke uren leesplezier!Enkele recensies n.a.v. Het meisje uit de Mandenmakerssteeg: Boeiend en veel geleerd


Klaaske Scheers uit Dronten: Ik heb er van genoten en ook veel geleerd. Onder andere dat ik dankbaar ben in deze tijd te leven.Thea Nijdam uit Groningen: Het meisje uit de Mandenmakerssteeg uitgelezen. Wat een mooi en boeiend boek was het. Af en toe even weggelegd omdat er zoveel dingen gebeurden in het verhaal. Dat moest ik even laten bezinken. Mijn complimenten!Marjan v.d. Leer uit Oud-Beijerland: Wat schrijf je weer geweldig! Ik loop helemaal mee in Amsterdam, ruik de stinkende kelder en de vis op de markt. Mooi geschreven!